1954

Akta gminy Piszczac

38/40/0

1932-1954

Piszczac na mocy dekretu władz Księstwa Warszawskiego, wydanego w 1809 r., został jednowioskową gminą (Dz. P. K. W. t. I, s. 227-236). W wyniku podziału Królestwa Polskiego na powiaty i gminy, dokonanego na początku 1867 r. przez Komitet Urządzający (Dz. P. K. P. t. 66, s. 279n.), gmina Piszczac znalazła się w powiecie bialskim guberni siedleckiej (w latach 1912-1915 - gubernia chełmska). Obejmowała następujące wsie: Choroszczynka, Chotyłów, Dobrynka, Nowy Dwór, Piszczac, Popiel, Połoski, Trojanów, Wołoszki, Zahorów. W latach 1919-1939 gmina znajdowała się w powiecie bialskim województwie lubelskim.W okresie okupacji - dystrykt lubelski. W 1954 r. w miejsce gminy Piszczac powstały Gromadzkie Rady Narodowe w Dąbrowicy Dużej, Dobrynce, Połoskach (Dz. Urz. WRN w Lublinie Nr 15, poz. 64). Siedziba gminy - Piszczac. Status prawny - jednostka podziału terytorialnego. Dekret z 23 lutego 1809 r. (Dz. P. K. W. t. I, s. 227-236) ustanowił gminy wiejskie jako jednostki administracji państwowej niższego stopnia i równocześnie komórki samorządu terytorialnego. Na czele gminy stał wójt, który był wykonawcą zarządzeń państwowych, opiekował się majątkiem gminy, jej instytucjami i zakładami, czuwał nad bezpieczeństwem, porządkiem i zdrowiem mieszkańców wsi. Nadzorował pracę sołtysów przewodzących gromadom, na które dzieliły się gminy. Ukaz z 19 lutego 1864 r. o urządzeniu gmin wiejskich (Dz. P. K. P. t. 62, s. 37) uzupełniony zarządzeniem z 1871 r., w miejsce jednoosobowej władzy wójta tworzył organy administracji gminnej: zebrania gminne, sądy gminne, wójtów i sołtysów. Po odzyskaniu niepodległości na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego nadal obowiązywał częściowo ukaz z 1864 r. Dekret Naczelnika Państwa z dnia 27 listopada 1918 r. (Dz. P. Nr 18, poz. 48) wprowadził tylko pewne uzupełnienia. Zniósł instytucje pełnomocników gminnych ustanawiając radę gminną. W jej skład wchodził wójt, jego zastępca i 12 członków wybieranych podczas zgromadzenia gminnego. Rada stała się organem zarządzającym i kontrolnym gminy. Ustawa dla gmin z 23 marca 1933 r. (Dz. U. Nr 35, poz. 294) znosiła zgromadzenia gminne przekazując część ich kompetencji radzie gminnej. Organem wykonawczym został zarząd gminny. W okresie okupacji, na mocy rozporządzenia generalnego gubernatora z dn. 28 listopada 1939 r., gminy w GG zostały podporządkowane władzom okupacyjnym, a samorząd zniesiony. Gminą zarządzał jednoosobowo wójt mianowany przez starostę. Władza wójta miała charakter porządkowo-policyjny. Na mocy ustawy z dn. 11 września 1944 r. (Dz. U. Nr 5, poz. 22) powstały gminne rady narodowe jako władza uchwałodawcza. Spośród członków gminnej rady wybierano zarząd gminy (organ wykonawczy, na czele z wójtem) prezydium gminnej rady nardowej (organ reprezentacyjny gminy i kontrolny).

Okres międzywojenny: Dział finansowo-budżetowy 1937-1939 (2 j.a.): budżet gminy, roczne sprawozdania rachunkowe; Dział administracyjno-społeczny z lat 1932-1939 (3 j.a.): rejestr mieszkańców, ewidencja poborowych Okres okupacji: Dział finansowo-budżetowy z lat 1940-1943 (12 j.a.): budżet gminy, roczne sprawozdania rachunkowe, księgi biercze podatku gruntowego; Dział administracyjno-społeczny z lat 1940-1943 (2 j.a.): spis ludności; Okres PRL: Dział ogólno-organizacyjny z lat 1944-1954 (46 j.a.): insrukcje i zarządzenia, sprawy organizacyjne, sprawy osobowe pracowników gminnych i członków organów gminy, protokoły z posiedzeń i sesji GRN, protokoły z posiedzeń Prezydium GRN, protokoły z posiedzeń Komisji, protokoły z sesji sołtysów, protokoły i sprawozdania kół gromadzkich ZSL, kontrole; Dział finansowo-budżetowy z lat 1944-1954 (110 j.a.): przedsiębiorstwa gminne, budżet gminy, roczne sprawozdania racunkowe i budżetowe, budżet administracyjny, zakładów i przedsiębiorstw, księgi biercze podatku gruntowego, rejestry wymiarowe podatku gruntowego w ziemiopłodach, rejestry gospodarstw rolnych i wymiaru podatku gruntowego, podatki i ubezpieczenia, świadczenia drogowe i w naturze, księgi biercze Społecznego Funduszu Oszczędnościowego, księgi biercze składek elektryfikacyjnych, księga biercza podatku od lokali; Dział gospodarki gminnej z lat 1944-1951 (14 j.a.): rolnictwo, dane statystyczne, protokoły i umowy dotyczące wynajmu gospodarstw poukraińskich, powierzchnia gruntów ornych, spisy powierzchni zasiewów, pomoc sąsiedzka, przemysł i handel, zwierzęta pociągowe; Dział administracyjno-społeczny z lat 1944-1954 (65 j.a.): oświata, kultura i sztuka, sprawozdania z dziedziny gospodarki komunalnej, rejestr domów, akta zbiorcze do ksią USC, korespondencja USC, ewidencja i kontrola ruchu ludności, spisy ludności, rejestr mieszkańców, bezpieczeństwo i porządek publiczny, akta Ligi Morskiej, sprawy przeciwpożarowe, sprawy wojskowe, rejestry poborowych, przysposobienie wojskowe i wychowanie fizyczne, karty ewidencyjne właścicieli koni; Dział administracyjny z lat 1944-1954 (28 j.a.): sprawy budowlane i odbudowy, pozwolenia na budowę, remonty kapitalne i ubezpieczenia budynków mienia opuszczonego, kosztorysu szczegółowe na roboty remontowo-budowlane, aprowizacja i walka z drożyzną, sprawy sądowe. Księga biercza podatku wojskowego z 1945 r. (1 j.a.)

Archiwa Państwowe

96465

933307

A — dokumentacja aktowa

A — dokumentacja aktowa