Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Nóż z pochwą
Przy codziennych czynnościach domowych, używając typowego kuchennego noża o wydłużonym, trójkątnym ostrzu i prostej, odchodzącej od niego rękojeści, nie zdajemy sobie sprawy z tego, że jest to kształt znany jeszcze w średniowieczu, a rozpowszechniony szeroko w wieku XVII, jako typowy nóż śródziemnomorski. Ten typ noża używany był na terenach od Hiszpanii po Włochy z Sardynią włącznie. Była to broń o uniwersalnym zastosowaniu. Sprawdzała się przy pracach gospodarskich, w samoobronie oraz w myślistwie. Noże określane jako „śródziemnomorskie” posiadały kilka cech, które wyróżniały je od innych noży i sztyletów popularnych w tym czasie w pozostałych krajach europejskich. Rękojeść była zawsze wykonana z jednego kawałka drewna lub metalu, a nie z dwóch, przynitowanych do trzpienia okładzin. Głowica, wieńcząca niemal każdą rękojeść broni białej, w nożach śródziemnomorskich nie została w ogóle wyodrębniona. Nie stosowano także jelca. Zamiast niego, jako naturalną osłonę dłoni przed ześlizgnięciem się jej na własne ostrze, stosowano poszerzoną i stępioną podstawę głowni.
Omawiany egzemplarz noża śródziemnomorskiego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie posiada wybitą na głowni puncę mediolańską. Głownia została sfazowana na płazie w taki sposób, że przekrój jej jest sześcioboczny. Rękojeść, okuta w dole srebrnym pierścieniem, wykonana została z hebanu, na którego powierzchni wyrzeźbiono spiralne karby. Nożowi towarzyszy także pochwa, wykonana z zielonej, lakierowanej skórki, okuta w górnej części metalową skuwką.
Na zastawie wybita punca