Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Sol powożący kwadrygą
Sol w koronie promienistej na głowie powozi rydwanem zaprzężonym w cztery konie (kwadrygą) skierowaną w lewo. Został przedstawiony w nietypowy sposób, nie jako bóstwo solarne, ale jako woźnica rydwanu, trzymający lejce obiema rękoma. Sol był patronem wyścigów rydwanów odbywających się na stadionach rzymskich miast. Ołtarz mu poświęcony znajdował się w najsłynniejszym miejscu wyścigów, jakim był Circus Maximus w Rzymie. Kult Sola był szeroko rozpowszechniany w Cesarstwie Rzymskim już w I w. n.e. Styl grawerunku, odznaczający się użyciem techniki perełkowej połączonej z surowością i elegancją formy, wskazuje na dość wczesne datowanie gemmy, być może na koniec I w. n.e. Jednak bardzo podobne przedstawienie występuje na denarach i aureusach bitych przez cesarza Karakallę (211–218 r. n.e.) w latach 215–216 n.e. Cesarz ten znacząco przyczynił się do rozpowszechnienia kultu Sola, a w okresie panowania dynastii Sewerów gliptyka rzymska przeżywała odrodzenie, a nawiązania do klasycyzmu epoki Augusta (widoczne w stylistyce i grawerunku gemmy) są obserwowane we wszystkich gałęziach sztuki rzymskiej.
Paweł Gołyźniak