Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Struś z maską Pana
Kombinacja symboli tworzy fantastyczną istotę w typie tzw. hippalektryona, przypominającą strusia stojącego na dwóch długich nogach, z umieszczoną na podbrzuszu maską rogatego Pana o długiej szpiczastej brodzie. Ogon ma formę głowy orła, który w dziobie trzyma ogon jaszczurki. Stworzenie jest powożone przez motyla trzymającego odnóżami lejce. Gemma należy do licznej grupy amuletów mających zapewniać szczęście, pomyślność oraz opiekę i błogosławieństwo różnego rodzaju bóstw, a także odstraszać złe moce i wszelkie niepowodzenia. Krakowski obiekt należy do rzadkich i wczesnych przykładów tego rodzaju amuletów. Znacznie bardziej popularne były one w okresie I–III w. n.e. W wypadku omawianej gemmy nietypowe połączenie różnych motywów o ewidentnie apotropaicznym charakterze miało skupić na sobie uwagę złych mocy, zanim dosięgną właściciela. Jest to więc amulet ochronny. Motyl może symbolizować duszę (psyche), która dzięki amuletowi miała bezpiecznie powędrować w zaświaty po śmierci właściciela gemmy.
Paweł Gołyźniak