Śpiący pies zwinięty w kłębek z głową ułożoną na przednich łapach został ukazany od góry. Masywne ciało o dużych proporcjach, szpiczaste uszy i długi pysk pozwalają zidentyfikować go jako przedstawiciela antycznej, obecnie już niewystępującej rasy molossus. Psy tego typu występowały głównie na terenach dzisiejszej Albanii i północno-wschodniej Grecji. Towarzyszyły pasterzom i pomagały chronić ich stada. Były również wykorzystywane do walk z dzikimi zwierzętami oraz ludźmi na arenach. Ustawione w przedsionkach zamożnych rzymskich domów posągi tych zwierząt pełniły funkcję strażników. Przykładem takiej statuy jest słynny Jennings Dog w zbiorach British Museum. Z tego powodu molossus świetnie nadawał się na emblemat pieczęci mającej chronić zawartość dokumentów czy pomieszczeń. Jednak śpiący pies często pojawia się na gemmach w konfiguracji z lirą i delfinami, co może sugerować bardziej symboliczną wartość, na przykład uosobienie przywiązania do człowieka lub wędrówkę duszy w zaświaty. Części wizerunków psów pojawiających się na gemmach towarzyszą inskrypcje zawierające ich imiona, dlatego można przypuszczać, że służyły one upamiętnianiu pupili przez ich właścicieli. Wydaje się jednak, że krakowska gemma pełniła funkcję pieczęci lub amuletu o symbolicznym charakterze.

Paweł Gołyźniak