Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Baza skarabeusza z przedstawieniem Odyseusza
Odyseusz uciekający na żółwiu przed Charybdą. W mitologii greckiej Charybda była jednym z dwóch, obok Skylli, potworów morskich czyhających na żeglarzy po dwóch stronach Cieśniny Mesyńskiej znajdującej się w okolicach przylądka Skylla w północno-zachodniej Grecji. W jednej z wersji mitu Odyseusz ucieka przed potworem na żółwiu, którego nęci gałązką figową. W innej wersji bohater unika utonięcia dzięki konarowi drzewa figowego. Historia ta dotarła do Etrurii w V w. p.n.e. i została zilustrowana nie tylko w gliptyce, ale również np. na metopach Heraionu all Foce del Sele w Paestum. W gliptyce etruskiej motyw ten nie należy do najpopularniejszych, ale ma kontynuację w późniejszej gliptyce italskiej i rzymskiej. Wizerunek Odyseusza na krakowskim skarabeuszu jest otoczony charakterystyczną cieniowaną dekoracją. O tym, że gemma miała pierwotnie formę skarabeusza, świadczą ślady po przewierceniu na odwrocie. Część zwana potocznie żukiem została odcięta, zapewne by móc wstawić gemmę w nowożytną oprawę.
Paweł Gołyźniak