Kupidyn, jadący na koziorożcu w prawo, trzyma w prawej ręce róg obfitości. Choć Kupidyn na koźle występuje w sztuce i rzemiośle rzymskim już w początkach I w. p.n.e. (np. na denarze wybitym przez Mnejusza Fontejusza w 85 r. p.n.e.), to sceny takie jak ta na krakowskim intaglio najprawdopodobniej są związane z działalnością propagandową cesarza Oktawiana Augusta. Koziorożec był jego znakiem zodiaku i często występuje na gemmach nawiązujących do jego horoskopu i osiągnięć militarnych, w szczególności bitwy morskiej pod Akcjum. Zwycięstwo pod Akcjum było szeroko celebrowane w sztuce, architekturze i rzemiośle artystycznym. Na opisywanym intaglio Kupidyn, syn Wenus (patronki rodu Juliuszy), trzyma róg obfitości symbolizujący obfitość i dobrobyt, jakie miały zapanować w Cesarstwie Rzymskim po zwycięstwie Oktawiana. Gemma została najprawdopodobniej wykonana w warsztacie produkującym intaglia i kamee dla dworu cesarskiego, na co wskazuje wyszukany temat stanowiący aluzję do politycznego wydarzenia oraz styl grawerunku odznaczający się wysoką jakością, dbałością o detale i przemyślaną kompozycją. Gipsowy odcisk tego intaglio znajduje się w daktyliotece w Ure Museum of Greek Archaeology w Reading w Wielkiej Brytanii. W inwentarzu obiektów przekazanych do kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie stworzonym przez Konstantego Schmidta-Ciążyńskiego w czerwcu 1886 r. widnieje informacja, że intaglio to było pierwotnie wprawione w nowożytny złoty pierścień, którego szyna została odcięta, najprawdopodobniej podczas II wojny światowej.

Paweł Gołyźniak