Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Satyr
Na gemmie przedstawiono satyra przelewającego wino z umieszczonego na plecach bukłaka do krateru trzymanego w lewej ręce. Jego prawa noga spoczywa na okrągłym podnóżku. Postać jest naga, ma jedynie zarzuconą na plecy koźlą skórę („nebris”). Motywy bachiczne zyskały w Rzymie dużą popularność szczególnie w I w. p.n.e. Opisywane intaglio jest związane z tym fenomenem. Przedstawienie otoczono cieniowaną dekoracją – to pozostałość etruskich wpływów na gliptykę italską przeżywających odrodzenie w I w. p.n.e. Powierzchnię gemmy pokrywa biały nalot, co świadczy o tym, że była silnie przepalona. Najprawdopodobniej została spalona na stosie pogrzebowym razem z jej właścicielem. W rzymskich pochówkach często są znajdowane przepalone gemmy. Obiekt został włączony do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie w 1886 r. w wyniku zakupu części kolekcji Konstantyna Schmidta-Ciążyńskiego (1818–1889). Ten najsłynniejszy i najbardziej zasłużony polski kolekcjoner gemm zakupił go w 1865 r. w Paryżu na aukcji dzieł sztuki należących niegdyś do słynnej kolekcji stworzonej przez Jamesa-Alexandre’a de Pourtalès, Comte de Pourtalès-Gorgier (1776–1855) (zob. „Catalogue des objets d’art et de haute curiosité qui composent les collection de feu M. le comte de Pourtalès-Gorgier”, 6 lutego – 21 marca 1865, Paris, poz. 1037).
Paweł Gołyźniak