Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Tańcząca kobieta
Młoda dziewczyna ubrana w krótki peplos, tańcząca na czubkach placów z rozwianymi włosami (?), z lewą ręką wyciągniętą za siebie, a prawą zgiętą przy ciele, z widoczną przed nią gałązką palmową – to motyw rzadko występujący w gliptyce rzymskiej. Adolf Furtwängler (1853–1907) sugerował, że przedstawienia tego typu powinno wiązać się z Hierodulami – kapłankami-prostytutkami biorącymi udział w obrzędach ku czci bogini Afrodyty (A. Furtwängler, Beschreibung der Geschnittenen Steine im Antiquarium, Berlin, 1896, nr kat. 3167, s. 141). Jednak bardziej uzasadnione jest wiązanie tego rodzaju motywu z Kariatydami – kapłankami-dziewicami sprawującymi kult bogini Artemidy w niewielkiej wsi na Peloponezie o nazwie Karyai. Kapłanki te nosiły na głowach kosze z żywej trzciny i poruszały się niczym tańczące rośliny. W czasie wojen perskich mieszkańcy Karyai pomagali najeźdźcom, za co później zostali ukarani przez Ateńczyków zburzeniem wioski i świątyni, a kapłanki zostały zmuszone do ciężkiej pracy. Niedługo potem zbuntowały się one przeciwko Ateńczykom i bogom, za co zostały zamienione w kamienne posągi, znane z greckiej architektury. Trudno rozstrzygnąć, jaką funkcję oprócz pieczętnej mogło mieć intaglio z postacią Kariatydy. Być może motyw został zaczerpnięty z rzeźby. Pierwsze wykonanie posągów Kariatyd tradycyjnie przypisuje się greckiemu rzeźbiarzowi Kallimachosowi (2. poł. V w. p.n.e.).
Paweł Gołyźniak