Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Jowisz z figurką Wiktorii
Gemma przedstawia Jowisza stojącego niemal frontalnie z głową zwróconą w prawo. Postać bóstwa jest naga, na głowie ma wieniec laurowy, w prawej ręce trzyma berło (łac. ‘sceptrum’), a na jego lewej, wyciągniętej dłoni spoczywa niewielka figurka Wiktorii – bogini zwycięstwa. Wizerunek stojącego Jowisza z atrybutami władzy występuje na gemmach dość często i mógł zostać zapożyczony z rzeźby. Pauzaniasz („Wędrówki po Helladzie”, 2.20.3) opisuje podobny posąg znajdujący się w świątyni Zeusa w Argos, wykonany przez Lizypa (ok. 370–320 r. p.n.e.). Jednak zazwyczaj, zarówno w rzeźbie, jak i w innych formach sztuki, bóg trzyma w lewej ręce wiązkę piorunów, z którego to powodu otrzymał przydomek Tonans. Krakowskie intaglio ukazuje mało popularny wariant, a Wiktoria spoczywająca na lewej ręce boga wskazuje na jego inny przydomek – Victor. Bardzo zbliżone przedstawienie Jowisza znajdujemy na monetach bitych przez cesarza Kommodusa (180–192 r. n.e.) oraz Septymiusza Sewera (193–211 r. n.e.), co w połączeniu z analizą stylistyczną podpowiada, aby datować zabytek na przełom II i III w. n.e.
Paweł Gołyźniak