Krajobraz zimowy to wersja obrazu Potok w śniegu z 1907 roku – jednego z najpopularniejszych dzieł Juliana Fałata. Artysta, uprawiający zarówno tzw. czysty pejzaż, jak i malarstwo rodzajowe, zasłynął jako niezrównany mistrz widoków zimowych. Posługiwał się najchętniej akwarelą, którą często łączył z gwaszem i tuszem. W jego twórczości młodopolskiej silnie zaznaczyły się wpływy malarstwa krajobrazowego Dalekiego Wschodu. Poznał je w czasie podróży dookoła świata, kiedy odwiedził również Japonię. W Krakowie kult dla drzeworytu japońskiego rozwijał słynny kolekcjoner Feliks „Manggha” Jasieński (1861–1929). Jego udostępniany publicznie zbiór kilku tysięcy dzieł najwybitniejszych pejzażystów japońskich XIX wieku silnie oddziałał na stylistykę i wyraz polskiego malarstwa krajobrazowego przełomu wieków. Od mistrzów z Kraju Kwitnącej Wiśni polscy artyści uczyli się patrzeć na naturę i docierać do samej istoty widoków oraz zjawisk, a następnie znajdować dla swego wrażenia wyraz w tworzonym dziele. Dzięki nim docenili kompozycyjne i emocjonalne znaczenie pustej przestrzeni, asymetrii, barw achromatycznych oraz eksperymentowali z planami i zaskakującymi ujęciami.

Prezentowany widok nieogarnionej, pokrytej śniegiem równiny, z leniwie płynącym potokiem, to jakby wyobrażenie samej zimy. Artysta malował go w Bystrej, ale pierwowzór powstał prawdopodobnie na Polesiu. Obraz zachwyca mistrzowskim ujęciem przestrzeni, świetnym oddaniem aury pogodnego, mroźnego dnia, bogactwem odcieni bieli – raz jarzącej się w słońcu, to znów błękitnawej w cieniach czy ciemnokremowej od refleksów niskich, kłębiastych chmur.

Wacława Milewska

(l.d.) JFałat / Bystra 1915