Wnętrze późnoromańskiego kościoła dominikańskiego sfotografowane zostało przez Stanisława Kolowcę przed 1939 r. z nawy głównej w kierunku na prezbiterium.

Budowlę ufundowała piastowska księżna Adelajda, córka Kazimierza II Sprawiedliwego przed 1211 r. (rok jej śmierci). Płyta nagrobna fundatorki znajdowała się w posadzce na osi wnętrza kościoła do 70. lat XVII w.

W 1226 r. biskup krakowski Iwo Odrowąż osadził tutaj dominikanów, przenosząc parafię do kościoła św. Pawła. Świątynia w obecnym kształcie uformowała się w 2 ćwierćwieczu XIII w. z cegły ułożonej w wątku wedyjskim uzupełnionym detalami ceramicznymi. Kościół stał się pastwą najazdu tatarskiego w 1260 r., podczas którego wszyscy dominikanie sandomierscy zostali wymordowani 2 lutego.

Przywilej z 1399 r. wyjednany u królowej Jadwigi przez prowincjała dominikanów Andrzeja Rutenię wzmiankuje, że kościół „na przedmieściu będący znaleźliśmy bardzo zniszczony przez starość i grożący upadkiem”, któremu zapobiegł w rezultacie kolejny przywilej królewski z 1427 r.

W XVII stuleciu kościół uległ zbarokizowaniu. W 1632 r. kapituła uchwaliła konieczność budowy sklepienia nad prezbiterium. Ponad dachem kościoła wznosiła się wieża, którą zastąpiono mniejszą sygnaturką w 1642 r. Sklepienie, zapewne nad korpusem nawowym zakończono murować w 1670 r. Po przemianach kościół został ponownie konsekrowany w 1677 r. przez sufragana biskupa Mikołaja Oborskiego. Wewnątrz było wtedy 12 ołtarzy, z których główny poświęcony był Matce Boskiej Różańcowej (zapewne w typie ikonograficznym zainicjowanym przez Giovanniego Sassoferrato).

W latach 1907-1909 Józef Wojciechowski zlikwidował w kościele naleciałości nowożytne: przywrócił pierwotną formę arkad międzynawowych i glifów okiennych, zlikwidował kolebkowe sklepienie nawy. Miało to na celu zbliżenie wyglądu wnętrza do stanu pierwotnego z XIII w., z wyjątkiem posadzki, która w dobie schyłkowego romanizmu ułożona była z płytek ceramicznych z wytłaczanym ornamentem geometrycznym z motywem plecionkowym, do tego intarsjowana jasną gliną i pokryta polewą ceramiczną.

Rafał Róg