Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Symbole obfitości i zwycięstwa
Gemma przedstawia kombinację symboli: gałązkę palmową, róg obfitości i glob. Należy ona do szerokiej klasy obiektów prezentujących różne symbole związane z pojęciami dobrobytu, płodności, zwycięstwa i pokoju. Podobne kombinacje były szczególnie popularne w I w. p.n.e. oraz za panowania Oktawiana Augusta (27 r. p.n.e.–14 r. n.e.). Przypuszczalnie część z nich była efektem działalności propagandowej rzymskich polityków, w szczególności Juliusza Cezara i Oktawiana, ponieważ podobne kompozycje odnajdujemy na bitych przez nich monetach. Na krakowskiej gemmie gałązka palmowa mogła symbolizować zwycięstwo militarne, glob był uniwersalnym symbolem dominacji, władzy i autorytetu oraz panowania na lądzie i morzu, róg obfitości zaś oznaczałby tutaj dobrobyt i dostatek, który może zagwarantować propagandysta. Tego typu gemmy są często znajdowane oprawione w żelazne pierścienie na terenach rzymskich obozów wojskowych, co sugeruje ich dystrybucję wśród żołnierzy. Jednak brak niezbitych dowodów na seryjną produkcję zleconą przez rzymskich polityków nakazuje przypuszczać, że obiekty te mogły być równie dobrze ogólnodostępnym produktem warsztatów gliptycznych i pełniły funkcję amuletów mających zapewnić na przykład dostatek (róg obfitości), bezpieczeństwo (glob) i błogosławieństwo bogini Nike/Wiktorii, której atrybutem była gałązka palmowa.
Paweł Gołyźniak