Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Fortuna
Stojąca, uskrzydlona panteistyczna bogini, często określana jako Fortuna Panthea, została ukazana w ujęciu trzy czwarte z głową w profilu w prawo. Ubrana jest w długi „chiton” oraz krótki „himation” i posiada atrybuty wielu bóstw: hełm koryncki – Ateny, skrzydła – Nike, róg obfitości – Ceres, szaty – Nemezis. Temat Fortuny trzymającej atrybuty innych bogiń pojawia się po raz pierwszy na gemmach w okresie hellenistycznym, ale szczególną popularność zyskał w okresie rzymskim. Począwszy od I w. n.e., kompozycje stawały się stopniowo coraz bardziej skomplikowane, a w III w. n.e. bogini często była otoczona dodatkowymi symbolami i znakami lub miała atrybuty synkretycznych wschodnich bóstw, takie jak przynależny Artemidzie z Efezu „polos” czy kwiat lotosu pochodzący od egipskiej Izydy. Najprawdopodobniej intaglia z tego rodzaju wizerunkami były używane nie tylko do pieczętowania, ale pełniły również funkcję amuletów. Dodawanie kolejnych elementów ikonograficznych miało związek ze wzmacnianiem pozytywnych efektów, jakie miały zapewnić właścicielowi. W III w. n.e., gdy ideologia chrześcijańska zaczęła powoli przedostawać się do sztuki rzymskiej, Fortunie Pantei zaczęto nadawać nawet znaczenie eschatologiczne.
Paweł Gołyźniak