Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Herkules i klacze Diomedesa
Niewielka gemma z chalcedonu w złotej oprawie otwartej przedstawia mitycznego herosa Herkulesa (w mitologii greckiej Heraklesa) podczas wykonywania jednej z powierzonych mu prac. Ósmym zadaniem zleconym przez króla Myken Eurysteusza było schwytanie mięsożernych klaczy Diomedesa, króla odległej Tracji. Przedstawiona scena, wykonana w technice intaglio (ryt wgłębny w powierzchni kamienia jubilerskiego), to moment bezpośredniego poskromienia dwóch koni. Bohater został tu przedstawiony ze swoim popularnym atrybutem – maczugą z drewna oliwnego.
Dwanaście prac Herkulesa oraz inne epizody z burzliwego życia herosa były częstym motywem ikonograficznym, obecnym m.in. w dekoracji attyckich waz w stylu czarnofigurowym czy mozaikach rzymskich. W okresie renesansu, manieryzmu i baroku, stylach szukających inspiracji w sztuce starożytnej, postać Herkulesa jest przedstawiana w różnych wariantach i technikach. Klasycyzm, styl odwołujący się bezpośrednio do spuścizny artystycznej, kulturalnej i intelektualnej starożytnej Grecji i Rzymu, zainteresował XVIII-wiecznych arystokratów, koneserów i kolekcjonerów tworzeniem daktyliotek – kolekcji starożytnych gemm – intaglio i kamei. Popyt na oryginalne, a unikalne i kosztowne gemmy starożytne spowodował wzrost zainteresowania współczesnymi realizacjami rzeźbiarzy gliptyków wykonującymi wierne kopie lub dzieła inspirowane formą i dekoracją gemm antycznych. Do takich zabytków należy opisana gemma ze sceną pojmania klaczy Diomedesa – antyczny motyw ikonograficzny, technika intaglio oraz złota oprawa, nawiązująca do starożytnych opraw pierścieni i tłoków pieczętnych.
Alicja Kilijańska