Portal z otwartymi zasobami kultury i nauki
Szczegóły obiektu
Orzeł unoszący Ganimedesa
Przedstawiony na intaglio Zeus pod postacią orła unosi Ganimedesa na górę Olimp. Ptak trzyma w szponach nagiego młodzieńca, który ukazany jest frontalnie z rozpostartymi rękoma, z „pedum” w lewej ręce. Obok niego po prawej stronie znajduje się naczynie do nalewania wina – „oinochoe”. Temat mógł zostać zapożyczony do gliptyki z rzeźby statuarycznej, być może prototyp stanowiło dzieło greckiego rzeźbiarza Leocharesa, tworzącego w IV w. p.n.e.
Ganimedes był królewiczem trojańskim, pięknym młodzieńcem, w którym zakochał się Zeus. Bóg porwał go na górę Olimp, gdzie uczynił swoim kochankiem oraz podczaszym roznoszącym bogom nektar i ambrozję. Ponadto Zeus obdarzył Ganimedesa nieśmiertelnością.
Intaglio zostało wykonane najprawdopodobniej w okresie panowania cesarza Oktawiana Augusta (27 r. p.n.e.–14 r. n.e.), na co wskazuje stylistyka grawerunku. Gdy w 1886 r. obiekt trafił razem z kolekcją Konstantego Schmidta-Ciążyńskiego do Muzeum Narodowego w Krakowie, był wprawiony w złoty pierścień (najprawdopodobniej nowożytny). Jednak w trakcie burzliwej historii kolekcji muzealnej stracił swoją oprawę.
Paweł Gołyźniak